Jak wygrać pierwsze polskie Wielkie Wyzwanie? Klucz do sukcesu podpowiada „Podręcznik Uczestnika”. Jego projekt Narodowe Centrum Badań i Rozwoju przedstawiło 2 grudnia na specjalnej konferencji w Warszawie. Podręcznik zawiera cały katalog niezbędnych informacji, począwszy od celów Wielkiego Wyzwania, poprzez warunki uczestnictwa, harmonogram, kryteria selekcji, po przebieg finału. Ruszają konsultacje tego dokumentu. Swoje uwagi można zgłaszać do 3 lutego 2020 r.

Na konferencji NCBR zapowiedział także uruchomienie naboru do udziału w przedsięwzięciu, w którym nagrodą jest milion złotych. Na konferencję otwarcia Wielkiego Wyzwania zgłosiło się ponad 200 osób zainteresowanych zgłoszeniem własnych pomysłów do nowatorskiej inicjatywy NCBR, wzorowanej na amerykańskich zawodach technologicznych typu DARPA Grand Challenge.

– W Polsce mamy do czynienia z fenomenem dynamicznego przekształcania się rynku energii. Wszystko wskazuje na to, że już wkrótce będziemy żyć w rzeczywistości, w której odbiorca energii będzie jednocześnie jej wytwórcą, czyli prosumentem – mówi Jarosław Gowin, wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego. – Z roku na rok coraz więcej podmiotów decyduje się na „zielone” źródła energii, a celem naszego rządu jest to, żeby był to realny i atrakcyjny cenowo wybór dla polskich rodzin.

Tego właśnie obszaru dotyczy postawiony przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju problem badawczy, z jakim w ciągu najbliższego roku zmierzą się uczestnicy Wielkiego Wyzwania. Ich zadanie to opracowanie rozwiązań, które w najbardziej efektywny sposób będą w stanie wykorzystać wiatr o niewielkich prędkościach do produkcji, magazynowania i oddawania energii. Mają to być kompaktowe, ciche urządzenia do zastosowań indywidualnych, domowych.

Jasne reguły gry

Zadaniem śmiałków, którzy podejmą Wielki Wyzwanie, będzie doprowadzenie swoich pomysłów do etapu prototypu o określonych w „Podręczniku Uczestnika” parametrach. Każdy z nich musi się składać z siłowni wiatrowej, a więc urządzenia lub zespołu urządzeń przekształcających energię kinetyczną wiatru na energię elektryczną i podłączonego do niej magazynu energii. Prototypy – zgodnie z projektem regulaminu przedstawionym podczas konferencji – mają być gotowe do jesieni przyszłego roku.

– Dążymy do znacznego zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych w krajowym zużyciu energii. Nieszablonowe inicjatywy angażujące szerokie grono innowatorów, połączone z budzeniem społecznej świadomości na temat roli czystej energii, znacząco przybliżają nas do tego celu. Myślę, że projekty, które powstaną w wyniku Wielkiego Wyzwania, mają szansę stać się polską wizytówką, czego Państwu i wszystkim nam życzę– mówi minister rozwoju Jadwiga Emilewicz.

Podstawowym warunkiem udziału w Wielkim Wyzwaniu: Energia jest wypełnienie prostego formularza udostępnionego na stronie wielkiewyzwanie.ncbr.gov.pl i uzyskanie statusu Uczestnika. Należy to zrobić w terminie od 1 stycznia 2020 r. – 10 maja 2020 r.

Pierwsze polskie wyzwanie jest finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach poddziałania 4.1.3. Innowacyjne metody zarządzania badaniami Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020.

- Dzięki środkom z programu Inteligentny Rozwój odbędzie pierwsza polska edycja Wielkiego Wyzwania. W Stanach Zjednoczonych, skąd pochodzi pomysł na Grand Challenge, okazała się to bardzo atrakcyjna formuła konkursu. Bardzo liczę na to, że również w polskich warunkach ta idea się sprawdzi - mówi minister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak. - Mam nadzieję, że Wielkie Wyzwanie: Energia wyzwoli potencjał tkwiący w polskich wynalazcach.

– Wielkie Wyzwanie: Energia doskonale wpisuje się w żelazny priorytet naszego rządu, jakim jest walka o czyste powietrze – akcentuje Sławomir Mazurek, wiceminister klimatu. – Jednym ze sposobów zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych do atmosfery i ograniczenia smogu jest wykorzystanie w naszych mieszkaniach innowacji wprowadzanych do sektora odnawialnych źródeł energii (OZE).

NCBR, agencja wykonawcza Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, działająca na rzecz polskiej innowacyjności, dokłada wszelkich starań, aby regulamin konkursu był prosty, przejrzysty i przyjazny dla uczestników.

– Stawiamy na atrakcyjną formułę otwartych zawodów. Warunki przystąpienia do konkursu są tak pomyślane, żeby mogli w nim wziąć udział wszyscy zainteresowani, jeśli tylko mają świetny pomysł i odpowiedni potencjał. Możliwa jest również praca zespołowa – wyjaśnia dr inż. Wojciech Kamieniecki, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. – Naszą inicjatywą interesują się zarówno naukowcy z uczelni, instytutów badawczych czy centrów badawczo-rozwojowych, przedsiębiorcy, zespoły inżynierskie,  jak i pasjonaci innowacji, studenci z kół naukowych czy „garażowi wynalazcy”.

Rozstrzygnie test wiatru

Na zwycięzcę czeka nagroda – milion złotych. Do udziału w Wielkim Wyzwaniu: Energia zgłosić się może każdy. Do półfinałów zakwalifikowanych zostanie maksymalnie 40 uczestników (przy czym zespół jako całość traktowany jest jako jeden uczestnik). Na tym etapie ocenie podlegać będzie to, czy prototypy działają i ile energii generują. W Wielkim Finale, który odbędzie się na żywo przed publicznością, zobaczymy zaś nie więcej niż 10 drużyn.

Wygra ten uczestnik, którego prototyp – po nawianiu na niego wiatru i podłączeniu do instalacji pomiarowej – osiągnie najlepszy wynik. Dodatkowo przewidziana jest nagroda specjalna w kategorii „wzornictwo” – dla najbardziej estetycznego projektu. Co istotne, to uczestnicy pozostają właścicielami rozwiązań, jakie opracują w trakcie zawodów.

Skąd wziął się pomysł na organizację Wielkiego Wyzwania w Polsce? Od 2016 r. NCBR realizuje programy w nowych formułach, inspirowanych działalnością DARPA, tj. Defense Advanced Research Projects Agency. Amerykańska agencja zrealizowała szereg udanych konkursów typu Grand Challenge.

Więcej informacji na temat Wielkiego Wyzwania: Energia wraz z projektem „Podręcznika Uczestnika” znajduje się na stronie wielkiewyzwanie.ncbr.gov.pl.

Agenda

Warszawa, hotel Marriott, Al. Jerozolimskie 65/79, sala Bałtyk

• Do rozwiązania ważny problem: kosztowna, nieekologiczna energia
• Zadanie: „złapać” i zmagazynować energię z wiatru
• Zasady: minimum kosztów i formalności, ograniczeń; konkurs dla każdego, kto ma pomysł
• Sposób wyboru: na wskroś praktyczne zadanie – przed publicznością, w konkurencyjnej walce pokazać, co potrafi Twój wynalazek
• Jeden zwycięzca: wygrany zgarnia całą pulę, czyli 1 milion złotych.

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) ogłasza niezwykłą inicjatywę – pierwszy z projektów: WIELKIE WYZWANIE - ENERGIA. Formuła tego przedsięwzięcia zakłada rzucenie polskim inżynierom i pasjonatom technologicznego wyzwania, rozwiązującego ważny problem społeczny, do realizacji którego zgłosić może się każdy, kto ma super pomysł. Będzie tylko jeden zwycięzca, który otrzyma… milion złotych nagrody. Pierwsze wyzwanie to wytwarzanie i magazynowanie energii wiatrowej przez przydomowe elektrownie. 

Żeby podnieść poziom innowacyjności wśród polskiego społeczeństwa potrzeba nie tylko zachęt legislacyjnych czy czysto biznesowych, ale szukania i promowania ludzi z pasją, którzy mogą stać się ambasadorami postępu technologicznego w określonym obszarze. Ogłaszając pierwsze polskie Wielkie Wyzwanie, chcemy zasiać entuzjazm naukowy i pokazać, że nieograniczona wyobraźnia, pomysłowość i przedsiębiorczość to nasza polska droga do sukcesu – komentuje przedsięwzięcie Jarosław Gowin, wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego. 

Wyzwanie: energia

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, agencja wykonawcza Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, od ponad dekady działa na rzecz rozwoju polskich innowacji. Oprócz finansowania prac badawczo-rozwojowych w formułach grantowych, Centrum trzy lata temu zaproponowało nowe podejście do innowacji – formułę problem-driven research, w której strona zamawiająca – w tym przypadku NCBR - określa problem, na który rynek szuka następnie technologicznego rozwiązania. Teraz NCBR idzie krok dalej, organizując pierwsze polskie Wielkie Wyzwanie.

Wielkie Wyzwanie z pewnością stanie się impulsem do odkopywania talentów "ukrytych" m.in. na polskich uczelniach, w instytutach, czasem też w przydomowych garażach. Wierzę, że razem zdołamy je wszystkie pokazać światu z korzyścią dla polskiej gospodarki, środowiska i nas wszystkich – mówi Jadwiga Emilewicz, minister przedsiębiorczości i technologii.

Zadanie warte miliona

Grand Challenge to unikalna formuła konkursu zapoczątkowana w 2004 roku przez amerykańską agencję DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency). NCBR w porozumieniu z ekspertami naukowymi stawia wyzwanie, które jest technologiczną odpowiedzią na konkretny problem społeczny. Do rozwiązania zaprasza szerokie grono uczestników – od naukowców i przedsiębiorców, przez studentów i koła studenckie, po zespoły „garażowych” wynalazców i pasjonatów  – dzięki niskiemu progowi wejścia do rywalizacji każdy ma szansę na udział. Podczas wielkiego wydarzenia finałowego, które odbędzie się na jesieni 2020 roku, zostanie wybrany zwycięzca (bądź zwycięski zespół), który otrzyma milion złotych nagrody. 

Na czym zatem przez najbliższy rok będą koncentrować się zespoły konstruktorów? Wyzwaniem konkursowym będzie opracowanie kompaktowego, przydomowego urządzenia, zdolnego do przekształcania energii wiatru w energię elektryczną oraz jej magazynowania w najefektywniejszy sposób, w założonym okresie czasu. Urządzenie będzie musiało być przystosowane do wykorzystania wiatru małych prędkości oraz turbulentnego tj. cechującego się dużą zmiennością prędkości i kierunku. Ponadto koniecznością będzie przystosowanie go do wykorzystania przez użytkowników indywidualnych.

- Uwarunkowania, zarówno prawne, jak i techniczno-organizacyjne dotyczące przydomowej energetyki wiatrowej są związane ze specyficznymi barierami technologicznymi. Dążymy do zagospodarowania niszy – wykorzystania energii z najniżej wiejących wiatrów w swego rodzaju „przydomowych elektrowniach” jednak cichych i kompaktowych – komentuje dr inż. Wojciech Kamieniecki, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. – Zwycięzca, który zaproponuje najlepsze urządzenie, nie tylko otrzyma nagrodę pieniężną. Pamiętajmy, że będzie również właścicielem projektu, który będzie mógł rozwinąć, a następnie skomercjalizować. 

Dzięki postawieniu takiego wyzwania, NCBR dąży do ograniczenia smogu i redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz zwiększenia wykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii. Opracowane w wyzwaniu rozwiązanie da możliwość dostępu do energii elektrycznej poza siecią, a przede wszystkim przyczyni się do oszczędności w gospodarstwach domowych. 

Więcej informacji dot. inicjatywy przedstawione są na stronie: wielkiewyzwanie.ncbr.gov.pl